Konieczna jest wiara w sukces

Działania naprawcze w firmach podejmowane są zwykle zbyt późno, gdy restrukturyzacja staje się już pilną potrzebą – mówi Małgorzata Anisimowicz, prezes PMR Restrukturyzacje.

Kiedy firmy zgłaszają chęć otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego? Czy nie za późno?

Chociaż przesłanka restrukturyzacji naprawczej pojawia się już na etapie symptomów płynących z otoczenia oraz analizy wskaźnikowej ryzyka zagrożenia niewypłacalnością, to w praktyce działania naprawcze podejmowane są późno, a restrukturyzacja staje się już pilną potrzebą.
Sukces, czy też jego brak, zależy w dużej mierze od samego przedsiębiorcy, w szczególności od czasu, w jakim podejmie decyzję w zakresie wsparcia. Zbyt późna reakcja i podejmowanie działań na etapie głębokiego kryzysu i groźby niewypłacalności to już gra o życie przedsiębiorstwa. Tymczasem skorzystanie z narzędzi restrukturyzacyjnych na wczesnym etapie kryzysu daje praktycznie pewność co do osiągnięcia sukcesu.

Jak można uzdrowić przedsiębiorstwa w głębokim kryzysie?

Prawo restrukturyzacyjne samo w sobie jest narzędziem chroniącym przed upadłością. I należy z niego korzystać, by nie dopuścić do pogłębiania się kryzysu. Jednak znalezienie rozwiązania naprawczego dla jednego czy dwóch obszarów dotkniętych kryzysem wraz ze scenariuszami dofinansowania nie wystarcza. To jednoczesna realizacja procesów wyjścia z portfela pewnych produktów czy zasobów i wchodzenie w nowe obszary działalności, budowa nowych zasobów, nowego modelu biznesowego czy też zmiany w strukturze kapitałowej.
Restrukturyzacja ma wówczas największy wymiar strategiczny dla danego przedsiębiorstwa, obejmując wszystkie jego obszary, wymagając kompleksowych działań. Ma radykalny charakter i dotyka każdego elementu od sposobu zarządzania, poszczególnych obszarów: finansowego, prawnego, rynkowego, produktowego, majątkowego, organizacyjnego, technicznego czy zasobowego, do otwartej współpracy z wszystkimi interesariuszami przedsiębiorstwa.

Mówiąc o interesariuszach, kogo ma pani na myśli?

To samo przedsiębiorstwo, jego wierzyciele biznesowi i publiczni oraz inwestorzy. Trzeba znaleźć rozwiązanie, w którym wszyscy wygrywają – przede wszystkim dzięki synergii współpracy. Skorzystanie z narzędzi restrukturyzacyjnych chroni nie tylko samego przedsiębiorcę, ale i jego wierzycieli.
Przeprowadzenie postępowania restrukturyzacyjnego ma na celu zawarcie porozumienia z wierzycielami poprzez przyjęcie propozycji układowych. Bieżące informowanie wierzycieli w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego m.in. o zmianach, planie restrukturyzacyjnym czy przedstawienie testu prywatnego wierzyciela buduje najważniejszą rzecz w postępowaniu – zaufanie i wiedzę o stopniu zaangażowania przedsiębiorstwa w spłatę zobowiązań.
W przypadku jednej z ostatnich prowadzonych przez nas głębokich restrukturyzacji, dzięki przyjętym kompleksowym rozwiązaniom oraz ścisłej bieżącej informacji dla stron, za przyjęciem układu głosowała absolutna większość wierzycieli, w tym wierzyciele publicznoprawni. Firma pozyskała także inwestora prywatnego, dla którego bieżące monitorowanie wyników zaproponowanego planu restrukturyzacyjnego oraz przyjętych propozycji układowych może stanowić przesłankę do dalszej współpracy.

Zarządy firm często utrudniają ratowanie firmy. Są opieszałe.

Mają nadzieję, że z narastającą fazą kryzysu poradzą sobie sami. Musimy pamiętać, iż niewypełnienie przez zarządy obowiązków ustawowych w zakresie złożenia w terminie wniosków upadłościowych powoduje odpowiedzialność osobistą osób reprezentujących firmy, w tym odpowiedzialność karną. Złożenie wniosków restrukturyzacyjnych i wszczęcie postępowania restrukturyzacyjnego wobec firmy stanowi ochronę dla firmy przed agresywną windykacją, jak również zwalnia zarząd z odpowiedzialności osobistej. Niestety w tym zakresie jest bardzo niska świadomość wśród przedsiębiorców, co często doprowadza do całkowitego paraliżu prowadzonej działalności i złożenia wniosków upadłościowych przez wierzycieli.

Jak sprawnie przejść przez restrukturyzację?

Każda restrukturyzacja ma swoją specyfikę, zależy od wyboru jej rodzaju, jak i otoczenia rynkowego, w którym działa firma. To konkretne kroki: wybór doradcy restrukturyzacyjnego posiadającego sprawny zespół mogący wesprzeć przedsiębiorcę we wszystkich obszarach jego działalności, w tym mediatorów i negocjatorów; zapoznanie się z sytuacją kryzysową i zaprojektowanie architektury restrukturyzacji, która w początkowym stadium kryzysu nie musi przybierać formy restrukturyzacji sądowej; wybór formy restrukturyzacji; wdrożenie niezbędnych środków restrukturyzacyjnych, w tym wielokrotnie pozyskanie inwestora; udrożnienie operacyjne przedsiębiorstwa; zawarcie porozumienia z wierzycielami i powrót do normalności. Przede wszystkim konieczna jest wiara w sukces.

Rozmowa ukazała się w dzienniku Rzeczpospolita:dnia 2 października 2019