Fundacja rodzinna jest tworem relatywnie nowym, w związku z czym przedstawiciele nauki i praktyki prawniczej nie zmierzyli się jeszcze ze wszystkimi problemami jakie niesie za sobą funkcjonowanie tej instytucji w zmiennych warunkach obrotu prawnego. Jednak, sądy oraz organy administracji skarbowej zaczynają stopniowo wypracowywać rozwiązania niektórych problemów.
Niniejszy artykuł jest pierwszym z serii tekstów, z których dowiesz się o najważniejszych orzeczeniach sądów, interpretacjach podatkowych oraz pismach wydanych przez organy administracji skarbowej, dotyczących fundacji rodzinnych.
Spis Treści
Wniesienie przedsiębiorstwa do fundacji rodzinnej a podatek VAT
W jednej ze spraw procedowanych przed Dyrektorem KIS, pytanie podatników dotyczyło rozstrzygnięcia czy wniesienie całego majątku związanego z prowadzoną jednoosobową działalnością gospodarczą do fundacji rodzinnej – w świetle art. 6 pkt 1 ustawy, będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z dnia 26 kwietnia 2024 r. 0112-KDIL3.4012.174.2024.1.AK uznał, że wniesienie całego majątku związanego z prowadzoną przez fundatora jednoosobową działalnością gospodarczą do fundacji rodzinnej w drodze darowizny – w świetle art. 6 pkt 1 ustawy, nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jednak z zastrzeżeniem określonych warunków. Należy zaznaczyć, że badaniu każdorazowo podlegać będzie czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa i czy nabywca ma na celu prowadzenie przekazanego przedsiębiorstwa, a nie jego likwidację. Aby można było uznać, że przedmiotem dokonywanej czynności jest przedsiębiorstwo, to przedmiotem tym muszą być objęte bezwzględnie te elementy, które umożliwią kontynuowanie działalności gospodarczej. Kluczowym elementem jest więc ciągłość działalności gospodarczej oraz odpowiednia dokumentacja potwierdzająca zamiar kontynuowania działalności przez fundację. Organ podkreślił, że istnieje możliwość umownego wyłączenia pewnych elementów z transakcji zbycia przedsiębiorstwa, pod warunkiem, że nie mają one istotnego znaczenia dla jego funkcjonowania.
Wniesienie przedsiębiorstwa do fundacji rodzinnej tytułem darowizny a podatek CIT
Rozważmy jeszcze jak wygląda kwestia podatku CIT w tej samej sytuacji, tj. wniesienia przedsiębiorstwa do fundacji rodzinnej w drodze darowizny.
Załóżmy, że prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie wynajmu nieruchomości będzie realizowane w oparciu o majątek wchodzący obecnie w skład przedsiębiorstwa prowadzonego przez Fundatora w formie jednoosobowej działalności gospodarczej. Fundator planuje wnieść swoje przedsiębiorstwo do Fundacji Rodzinnej w formie darowizny po zarejestrowaniu Fundacji Rodzinnej przez sąd rejestrowy.

29 sierpnia 2024 r. wpłynął wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczył podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia właśnie takiej sytuacji – czy otrzymanie przez Fundację Rodzinną darowizny przedsiębiorstwa będzie zwolnione z podatku dochodowego od osób prawnych na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 25 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych po stronie Fundacji Rodzinnej, i w związku z tym, Fundacja Rodzinna nie będzie zobowiązana rozpoznać przychodu podatkowego dla celów podatku dochodowego od osób prawnych w związku z otrzymaniem tej darowizny.
W pismo z dnia 22 listopada 2024 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 0111-KDIB1-2.4010.488.2024.3.DK, wskazał, że, Fundacje rodzinne podlegają co do zasady zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 25 updop. Wyjątki od tej reguły zostały przewidziane w przepisach art. 6 ust. 6-9 updop, jednak nie obejmują one zdarzeń polegających na otrzymaniu mienia przez fundację rodzinną, w tym w formie darowizny.
Tym samym, w wyniku otrzymania przez fundację rodzinną darowizny zespołu składników w postaci przedsiębiorstwa Fundatora, po stronie fundacji nie powstanie przychód podatkowy.
W związku z powyższym, Organ przyjął, że otrzymanie przez Fundację Rodzinną darowizny zespołu składników opisanego we wniosku będzie zwolnione z podatku dochodowego od osób prawnych na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 25 updop po stronie Fundacji Rodzinnej i Fundacja Rodzinna nie będzie zobowiązana rozpoznać przychodu podatkowego dla celów podatku dochodowego od osób prawnych w związku z otrzymaniem tej darowizny.
Podsumowanie: Co zyskuje fundator?
To sum up, zwolnienia podatkowe wyżej opisywane ponownie przemawiają na korzyść fundacji rodzinnej, z pewnością mają one na celu ułatwienie sukcesji i umożliwienie sprawnego przenoszenia majątku do fundacji rodzinnej bez obciążeń podatkowych, co z pewnością sprzyja długoterminowemu zarządzaniu biznesem i majątkiem rodzinnym.
Zapowiedź kolejnego artykułu

W kolejnym artykule dowiecie się jak organy zapatrują się na skutki podatkowe wniesienia wierzytelności Fundatora o wypłatę zysku spółki. Odpowiemy również na pytanie czy wypłata świadczenia na rzecz beneficjenta fundacji, będącego jednocześnie jednym z jej dwóch fundatorów, będzie zwolniona z podatku dochodowego od osób fizycznych, jeśli połowa majątku założycielskiego fundacji została wniesiona przez wskazanego wyżej fundatora a druga połowa przez jego małżonka.
