Podstawowym narzędziem do odzyskania swoich należności od dłużnika jest pozew cywilny. Postępowanie cywilne kończy się wydaniem nakazu zapłaty, który następnie zostaje opatrzony w klauzulę wykonalności. Z takim nakazem zapłaty wierzyciel może udać się do komornika, który podejmie czynności zmierzająca do egzekucji należności. Jednak zdarza się, że egzekucja komornicza jest nieskuteczna, gdyż komornik nie może namierzyć żadnego majątku dłużnika.

Czy to oznacza koniec drogi do odzyskania należności?

Kolejnym krokiem zmierzającym do odzyskania należności może być wniosek o ogłoszenie upadłości.

Wniosek o ogłoszenie upadłości może zgłosić dłużnik lub każdy z jego wierzycieli osobistych. Oznacza to, że nie każdy wierzyciel może złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości dłużnika. Na przykład wykluczony z kręgu podmiotów uprawnionych jest wierzyciel hipoteczny, który nie jest wierzycielem osobistym, ale rzeczowym i może prowadzić egzekucję tylko z określonych składników majątku. Ponadto, jeżeli wniosek o ogłoszenie upadłości zgłasza wierzyciel, powinien on w składanym wniosku uprawdopodobnić swoją wierzytelność.

Wniosek o ogłoszenie upadłości jest pismem procesowym, który inicjuje stosowne postępowanie, stąd musi odpowiadać wymogom zawartym w Kodeksie postępowania cywilnego, a więc wskazywać:

1. oznaczenie sądu, do którego jest skierowane, imię i nazwisko lub nazwę uczestników (np. dłużnika, wierzyciela-wnioskodawcę), ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników;
2. oznaczenie rodzaju pisma w tym przypadku będzie to sformułowanie wniosek o ogłoszenie upadłości;
3. osnowę wniosku;
4. w przypadku, gdy jest to konieczne do rozstrzygnięcia co do wniosku lub oświadczenia wskazanie faktów, na których strona opiera swój wniosek lub oświadczenie oraz wskazanie dowodu na wykazanie każdego z tych faktów;
5. podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika;
6. wymienienie załączników np. faktur, umów lub rachunków, które potwierdzają istnienie wierzytelności.

W przypadku składania wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenta przez wierzyciela wniosek powinien zawierać następujące dane:

1. imię i nazwisko, miejsce zamieszkania, adres oraz numer PESEL dłużnika, a jeżeli dłużnik nie posiada numeru PESEL – inne dane umożliwiające jego jednoznaczną identyfikację;
2.  NIP dłużnika, jeżeli dłużnik miał taki numer w ciągu ostatnich dziesięciu lat przed dniem złożenia wniosku; 
3. wskazanie okoliczności, które uzasadniają wniosek i ich uprawdopodobnienie; 
4. aktualny i zupełny wykaz majątku z szacunkową wyceną jego składników.