Upadłość konsumencka zdecydowanie cieszy się coraz większym zainteresowaniem wśród osób mających problemy finansowe. Duże grono takich osób zastanawia się, czy mogą ogłosić upadłość nie posiadając żadnego majątku oraz ile będzie trwało takie postępowanie.
Spis Treści:
Upadłość konsumencka – co to jest
Upadłość konsumencka jest to postępowanie upadłościowe, które otwiera się w stosunku do osób fizycznych, które nie prowadzą działalności gospodarczej i są niezdolne do spłaty swoich zobowiązań. Często zdarza się, że takie osoby nie posiadają majątku, który mógłby zostać przeznaczony na spłatę wierzycieli, bądź pokrycie kosztów postępowania upadłościowego, lecz to nie jest negatywną przesłanką uniemożliwiającą otwarcie takiego postępowania. W takiej sytuacji, po otwarciu postępowania, Skarb Państwa pokrywa koszty w imieniu Upadłego konsumenta. Zgodnie z przepisami prawa upadłościowego głównym celem postępowania jest oddłużenie Upadłego. Takie postępowanie najczęściej kończy się częściowym bądź całkowitym umorzeniem zobowiązań Upadłego konsumenta
Kto może ogłosić upadłość konsumencką
Upadłość konsumencką może ogłosić – jak sama nazwa wskazuje – konsument, czyli osoba fizyczna, która nie prowadzi działalności gospodarczej i nie jest przedsiębiorcą lub wspólnikiem spółki partnerskiej lub wspólnikiem osobowej spółki handlowej, ponoszącym odpowiedzialność za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem.
Aby posiadać legitymację do ogłoszenia upadłości konsumenckiej należy spełnić jeden warunek tzn. być niewypłacalnym w rozumieniu ustawy Prawo Upadłościowe. Zgodnie z tą ustawą, za osobę niewypłacalną uważa się osobę, która utraciła zdolność regulowania swoich zobowiązań przez okres co najmniej trzech miesięcy. Jednocześnie warto zaznaczyć, że sąd oddali wniosek o ogłoszenie upadłości jeśli wobec wnioskodawcy było prowadzone postępowanie upadłościowe w ciągu 10 lat od dnia złożenia wniosku upadłościowego.
Ile trwa postępowanie upadłościowe
Warto w tym miejscu zaznaczyć, że upadłość konsumencka jest postępowaniem wyjątkowym i różni się od postępowania upadłościowego prowadzonego wobec innych podmiotów gospodarczych. Przede wszystkim, jak już wspomniano wyżej, wobec konsumenta może być otwarte postępowanie upadłościowe nawet jeśli nie posiada wystarczających środków na pokrycie kosztów postępowania, co w przypadku podmiotów gospodarczych skutkowałoby oddaleniem wniosku upadłościowego.
To właśnie ten czynnik znacząco wpływa na czas trwania upadłości konsumenckiej. Brak majątku oznacza, że syndyk sprawujący funkcję w postępowaniu nie gromadzi i nie spienięża majątku Upadłego w celu zaspokojenia wierzycieli. W związku z powyższym upadłość konsumencka może zostać przeprowadzona nawet w kilka miesięcy. W sytuacji kiedy Upadły posiada majątek, do zadań syndyka jest likwidacja, czyli sprzedaż tego majątku. Wtedy niezwykle ważna jest współpraca Upadłego z syndykiem. Im sprawniej Upadły wyda syndykowi majątek, tym szybciej syndyk przystąpi do likwidacji i tym samym szybciej zakończy samo postępowanie upadłościowe.
Aby zrozumieć całą procedurę postępowania poniżej przedstawiamy wszystkie etapy postępowania konsumenckiego.
Jak otworzyć postępowanie upadłościowe
W pierwszej kolejności należy sporządzić wniosek upadłościowy i złożyć w odpowiednim sądzie z wymaganymi załącznikami. Jest to oczywiście formalność, ale niezwykle ważna. Już na etapie sporządzenia wniosku upadłościowego wnioskodawca sam może wpłynąć na szybkość przeprowadzenia postępowania. Odpowiednio przygotowany wniosek przyspieszy pracę sądu, jeśli w jasny i przejrzysty sposób zostaną przedstawione odpowiednie fakty, wnioski i uzasadnienia, a także może pozytywnie wpłynąć na późniejszą pracę syndyka, który otrzymując wniosek Upadłego, będzie w stanie ustalić wszystkie fakty na podstawie wniosku i nie będzie musiał na własną rękę ustalać stanu faktycznego w jakim znajduje się Upadły.
Wniosek upadłośćiowy składa się za pośrednictwem systemu teleinformatycznego pod nazwą Krajowy Rejestr Zadłużonych (KRZ). Aby złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej konsument zobowiązany jest posiadać konto w systemie KRZ. Osoby, które są wykluczone cyfrowo, którymi zazwyczaj są osoby starsze lub nie mające dostępu do internetu mają możliwość złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej na formularzu w wersji papierowej. Formularz wniosku można znaleźć na stronach internetowych sądów lub pobrać w biurze podawczym sądu.
Przebieg postępowania upadłościowego
Następnie, już po ogłoszeniu upadłości syndyk niezwłocznie zawiadamia o tym fakcie wierzycieli, komorników prowadzących egzekucję wobec upadłego, o których syndyk wie (a więc wykazanych we wniosku upadłościowym). Od momentu dokonania obwieszczenia w KRZ wierzyciele mają 30 dni na zgłoszenie się do postępowania.
W toku postępowania upadłościowego jedną z pierwszych czynności jakie podejmuje syndyk jest ustalenie stanu masy upadłości. Jednocześnie w przypadku braku środków na koszty postępowania syndyk wnioskuje do Skarbu Państwa o zaliczkę na koszty postępowania i jeśli upadły posiadał majątek, który syndyk może spieniężyć, dokonuje on likwidacji majątku upadłego.
Po zakończeniu likwidacji masy upadłości syndyk składa do sądu wniosek o zakończenie postępowania upadłościowego bez ustalania planu spłaty lub przygotowuje projet planu spłaty, a więc dokument z którego wynika w jakiej wysokości i przez jaki okres czasu upadły będzie musiał dokonywać spłat na rzecz wierzycieli, po zakończeniu postepowania upadłościowego. Taki plan jest ustalany na okres do 36 miesięcy lub w przypadku jeżeli zgromadzona dokumentacja w aktach sprawy wskazuje, że upadły doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa okres ten może zostać wydłużony nawet do 7 lat.
Plan spłaty określa część zadłużenia i okres w jakim ta część zadłużenia ma być spłacana przez upadłego jak również część zadłużenia jaka podlega umorzeniu. W wyjątkowych sytuacjach może on zostać skrócony lub wydłużony. plan spłaty może ulec zmianie, jeśli w sposób istotny zmieni się sytuacja finansowa Upadłego.
Ostatecznie to sąd określa plan spłaty Upadłego. Sąd nie jest związany ani projektem planu spłaty ustalanym przez Syndyka, ani stanowiskiem upadłego. Sąd bierze pod uwagę możliwości ekonomiczne Upadłego jak i jego prywatną sytuację życiową. Co do zasady plan spłaty jest ustalany na okres 36 miesięcy, lecz są od tego odstępstwa:
- Jeśli w toku postępowania zostanie ustalone, że Upadły spłaci co najmniej 70% swoich zobowiązań, plan spłaty nie może być dłuższy niż 12 miesięcy
- Jeśli w toku postępowania zostanie ustalone, że Upadły spłaci co najmniej 50% swoich zobowiązań, plan spłaty nie może być dłuższy niż 24 miesiące
- Jeśli w toku postępowania zostanie ustalone, że Upadły doprowadził do swojej sytuacji umyśle, bądź wykaże on rażące niedbalstwo Sąd może orzec o wydłużeniu planu spłaty maksymalnie do 84 miesięcy.
- Jeśli sytuacja finansowa Upadłego wprost wskazuje, że nie jest on w stanie zrealizować żadnego planu spłaty, Sąd może orzec o nieustaleniu planu spłaty. Wtedy Upadły zostaje oddłużony w dacie uprawomocnienia się postanowienia w przedmiocie zakończenia postępowania upadłościowego.
Podsumowanie
Ile trwa upadłość konsumencka? Nie sposób jest jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie, gdyż sytuacja każdej osoby jest inna, co sprawia, że organy muszą wykonywać odpowiednie obowiązki. Właściwe postępowanie upadłościowe – a więc bez wykonania planu spłat – powinno zostać zakończone maksymalnie do sześciu miesięcy, zakładając, że Upadły współpracuje z organami postępowania i sam robi wszystko, aby to postępowanie zostało szybko zakończone.
W tym miejscu, warto przypomnieć i podkreślić, że:
- Kompleksowe uporządkowanie swoich spraw przed złożeniem wniosku upadłościowego;
- złożenie kompletnego i przemyślanego wniosku upadłościowego;
- brak majątku, który można spieniężyć w ramach postępowania;
- prawidłowa współpraca z syndykiem w toku postępowania;
może wpłynąć pozytywnie zarówno czas trwania postępowania jak i na jego wynik w postaci całkowitego umorzenia zobowiązań upadłego.
Dlatego warto rozważyć skorzystanie z pomocy profesjonalistów, którzy doradzą jak przygotować się do samego postępowania upadłościowego, jak napisać odpowiedni wniosek upadłościowy oraz na jakie sytuacje dłużnik powinien być przygotowany w trakcie trwania upadłości i czego spodziewać się po jej zakończeniu.
