Fundacja rodzinna to coraz bardziej popularne narzędzie zarządzania majątkiem i planowania sukcesji, wprowadzone do polskiego systemu prawnego w 2023 roku. Jej atrakcyjność wynika nie tylko z ochrony majątku i płynności sukcesji, ale także z preferencyjnego opodatkowania. Jednak czy fundacja rodzinna faktycznie płaci podatki? Odpowiedź na to pytanie zależy od kilku kluczowych czynników, które omówimy poniżej.
Spis treści
1. Opodatkowanie dochodów fundacji rodzinnej
Fundacja rodzinna w Polsce jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych (CIT). Jednak w przeciwieństwie do standardowych spółek, nie płaci CIT od wszystkich dochodów. Ustawodawca przewidział preferencyjne zasady:
- Dochody zwolnione z CIT: Dochody pochodzące z typowych działań inwestycyjnych, takich jak dywidendy, odsetki, sprzedaż papierów wartościowych, nieruchomości czy zyski z udziałów w spółkach zależnych, są zwolnione z CIT do momentu ich wypłaty beneficjentom.
- Dochody opodatkowane CIT (19%): Fundacja płaci podatek CIT w momencie wypłaty świadczeń lub przekazania majątku beneficjentom, a także przy jej likwidacji. Stawka CIT wynosi 19%.
2. Podatek od wypłat dla beneficjentów
Wypłaty na rzecz beneficjentów fundacji rodzinnej są opodatkowane w różny sposób, w zależności od stopnia pokrewieństwa:
- Najbliższa rodzina (grupa „0”): Beneficjenci z najbliższej rodziny fundatora, czyli dzieci, wnuki, małżonek czy rodzice, są zwolnieni z podatku dochodowego od świadczeń otrzymanych od fundacji. To jedno z najważniejszych udogodnień, które wyróżnia fundację rodzinną na tle innych podmiotów prawnych.
- Pozostali beneficjenci: Osoby spoza najbliższej rodziny fundatora (np. przyjaciele czy dalsi krewni) płacą podatek dochodowy od wypłat z fundacji według stawki 15% PIT.
3. Inne podatki
Fundacja rodzinna, mimo szczególnych zasad podatkowych, może być zobowiązana do uiszczania innych podatków, jeśli prowadzi określone działania:
- Podatek od nieruchomości: Jeśli fundacja posiada nieruchomości, płaci lokalne podatki od nieruchomości zgodnie z przepisami gminnymi.
- VAT: Fundacja rodzinna nie jest podatnikiem VAT, ponieważ nie prowadzi działalności gospodarczej w klasycznym rozumieniu. Może jednak podlegać VAT, jeśli zdecyduje się na określone transakcje, np. sprzedaż nieruchomości.
4. Podatek od spadków i darowizn
Wniesienie majątku do fundacji rodzinnej przez fundatora nie podlega podatkowi od spadków i darowizn, co jest kolejną korzyścią tego rozwiązania. Dzięki temu fundator może bez dodatkowych kosztów przekazać majątek, nawet o znacznej wartości.
5. Opodatkowanie przy likwidacji fundacji
W przypadku likwidacji fundacji rodzinnej, majątek pozostały po uregulowaniu wszystkich zobowiązań może zostać przekazany beneficjentom. W takim przypadku podlega on opodatkowaniu CIT w wysokości 19%.
Podsumowanie
Fundacja rodzinna w Polsce korzysta z szeregu ulg i preferencji podatkowych, co czyni ją skutecznym narzędziem w planowaniu sukcesji i ochronie majątku. Płaci podatek dochodowy od osób prawnych (CIT) wyłącznie od wypłat świadczeń lub majątku dla beneficjentów oraz w momencie likwidacji. Beneficjenci najbliżsi rodzinie fundatora są zwolnieni z podatku dochodowego, co dodatkowo zwiększa atrakcyjność tej formy zarządzania majątkiem.
Dzięki korzystnym regulacjom fundacja rodzinna stanowi efektywny sposób zarządzania majątkiem, minimalizując obciążenia podatkowe i umożliwiając płynne przekazywanie aktywów kolejnym pokoleniom.