Fundacja rodzinna to narzędzie pozwalające na efektywne zarządzanie majątkiem i jego przekazanie kolejnym pokoleniom. Umożliwia ochronę aktywów przed rozdrobnieniem oraz planowanie sukcesji w sposób korzystny podatkowo i prawnie. Założenie fundacji rodzinnej w Polsce wymaga jednak przejścia przez kilka kluczowych etapów, które szczegółowo omawiamy poniżej.
Spis treści
1. Decyzja o założeniu fundacji rodzinnej
Pierwszym krokiem jest decyzja o założeniu fundacji oraz określenie jej celu. Fundacja rodzinna powinna służyć zarządzaniu majątkiem oraz wypłatom świadczeń na rzecz beneficjentów, którymi zazwyczaj są członkowie rodziny fundatora.
2. Wniesienie majątku początkowego
Fundator musi zdecydować, jaki majątek zostanie wniesiony do fundacji. Minimalna wartość majątku to 100 000 zł. Mogą to być środki finansowe, nieruchomości, udziały w spółkach, akcje czy inne wartościowe aktywa. Wniesienie tych składników oznacza, że przestają one być własnością fundatora, stając się własnością fundacji co oczywiście nie oznacza utraty ich posiadania.
3. Sporządzenie aktu założycielskiego
Fundacja rodzinna powstaje na mocy aktu założycielskiego, który musi być sporządzony w formie aktu notarialnego. Dokument ten powinien zawierać:
- Nazwę fundacji – musi być unikalna i zgodna z przepisami prawa,
- Siedzibę fundacji – wskazanie miasta, gdzie fundacja będzie zarejestrowana,
- Cel fundacji – powinien dotyczyć ochrony i zarządzania majątkiem,
- Majątek początkowy – dokładne określenie jego wartości i składników,
- Zasady reprezentacji – wskazanie osób odpowiedzialnych za zarządzanie fundacją.
4. Ustalenie statutu fundacji
Statut jest kluczowym dokumentem regulującym funkcjonowanie fundacji. Powinien zawierać:
- Zasady wypłat świadczeń – kto i na jakich zasadach będzie beneficjentem,
- Sposób zarządzania majątkiem – reguły dotyczące inwestycji, wypłat czy reinwestycji,
- Organy fundacji – np. zarząd, rada nadzorcza lub zgromadzenie beneficjentów,
- Szczegółowe przepisy dotyczące likwidacji fundacji – w przypadku jej rozwiązania.
5. Rejestracja fundacji w KRS
Aby fundacja rodzinna mogła funkcjonować, konieczna jest jej rejestracja w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS). Wniosek powinien zawierać:
- akt założycielski,
- statut fundacji,
- listę członków organów zarządzających,
- oświadczenie o wniesieniu majątku początkowego.
Po pozytywnej rejestracji fundacja uzyskuje osobowość prawną, co pozwala jej formalnie rozpocząć działalność.
6. Zarządzanie fundacją
Po rejestracji fundacja rodzinna działa zgodnie z zasadami określonymi w statucie. Może prowadzić ograniczoną działalność gospodarczą, np. zarządzać nieruchomościami, inwestować kapitał czy czerpać dochody z udziałów w spółkach. Wypłaty świadczeń dla beneficjentów muszą być zgodne z zapisami statutowymi i decyzjami organów zarządzających fundacją.
Podsumowanie
Założenie fundacji rodzinnej to proces wymagający przemyślenia, szczegółowego planowania i wsparcia profesjonalistów, takich jak prawnicy i doradcy finansowi. Przemyślana struktura prawna i dobrze skonstruowany statut pozwalają na długoterminowe zabezpieczenie majątku oraz jego płynne przekazywanie kolejnym pokoleniom w sposób korzystny pod względem podatkowym i prawnym.