Bardzo ważne przy uzdrawianiu firm sektora MŚP jest znalezienie środków finansowych. Ich brak może doprowadzić do umorzenia postępowania restrukturyzacyjnego lub uchylenia układu, co kończy się upadłością.

Firma decyduje się na restrukturyzację najczęściej wtedy, kiedy jej płynność jest zachwiana i nie jest w stanie spłacać bieżących zobowiązań. Nie ma więc środków własnych, które mogłyby wspomóc jej naprawę. To z kolei, wymaga zapewnienia odpowiedniego poziomu finansowania, pozyskanego ze źródeł zewnętrznych, dotyczącego nie tylko planów restrukturyzacyjnych, ale także bieżącej działalności. Ratunkiem są pożyczki, kredyty kupieckie czy znalezienie inwestora.

Wierzyciel może skorzystać

MŚP zazwyczaj wybierają opcje finansowania kredytem bankowym, który jednak przy zagrożeniu utraty płynności i przy niskiej wartości aktywów przedsiębiorstwa, z roku na rok staje się trudniejszy do uzyskania. A w przypadku firmy w restrukturyzacji sądowej wręcz niemożliwy.

– Restrukturyzacja bez odpowiedniego zaplecza kapitałowego niekiedy jest trudna albo wręcz niemożliwa do przeprowadzenia. Niestety, instytucje finansowe zazwyczaj nie wykazują zainteresowania udzielaniem wsparcia, ponieważ firma od momentu wszczęcia postępowania zyskuje miano będącej w restrukturyzacji, co dla banku oznacza zwiększone ryzyko współpracy – zauważa Małgorzata Anisimowicz, prezes PMR Restrukturyzacje SA.

Zdarza się jednak, że bank nie ma odpowiedniego zabezpieczenia dla wcześniej udzielonych firmie kredytów i wtedy decyduje się na jej wsparcie z nadzieją na odzyskanie większej części zobowiązań. Korzystna w uzyskaniu wsparcia instytucji finansowej jest również sytuacja, kiedy zaangażowany w finansowanie firmy jest tylko jeden bank. Jak podkreślają specjaliści restrukturyzacyjni – to jednak wyjątkowe, specyficzne sytuacje. Większość firm na takie wsparcie nie może liczyć.
Z pomocą dłużnikowi przychodzi prawo restrukturyzacyjne, które zabezpiecza instytucje finansowe wspomagające zadłużoną firmę w naprawie. Wierzyciel, który zdecyduje się dofinansować dłużnika, może dostać korzystniejsze warunki w postępowaniu układowym.
Mówi o tym art. 162 ust. 2 obowiązującej od 01.01.2016 r. Ustawy – Prawo restrukturyzacyjne, który dopuszcza przyznanie korzystniejszych warunków restrukturyzacji tym wierzycielom, którzy po otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego udzielą dłużnikowi finansowania – w formie kredytu, obligacji, gwarancji bankowych, akredytyw lub na podstawie innego instrumentu finansowego, niezbędnego do wykonania układu.

Liczne sposoby finansowania

Zdaniem doradców restrukturyzacyjnych najbardziej powszechną metodą finansowania bieżącej działalności jest kredyt kupiecki od kontrahentów. Wymaga jednak od dłużnika odbudowania dobrych relacji z partnerami.
Coraz częściej spotkać można finansowanie firm w naprawie faktoringiem.
Finansowanie dalszej działalności firmy można także zapewnić dzięki znalezieniu inwestora. Dlatego ważne jest, aby doradca restrukturyzacyjny, który zarządza procesem naprawy, dysponował zespołem wysokiej klasy specjalistów mających doświadczenie w pozyskiwaniu inwestorów.

– Wsparcie przedsiębiorstw w pozyskiwanie finansowania dla zabezpieczenia realizacji ich planów stanowi priorytetowy i bazowy etap w budowie architektury projektu restrukturyzacyjnego – mówi Małgorzata Anisimowicz. – Naszą specjalizacją w ramach kompleksowej obsługi procesu restrukturyzacji jest pozyskanie inwestorów, zaproponowanie opcji wsparcia finansowego oraz analiza jego najefektywniejszych dla przedsiębiorstwa wariantów – wyjaśnia prezes PMR Restrukturyzacje SA Małgorzata Anisimowicz.
Scenariusze finansowania uwzględniają zarówno finansowanie pożyczką, jak i emisją papierów wartościowych dłużnych.
– Uzyskane efekty dotychczasowej współpracy naszych klientów pozwoliły na stworzenie partnerskich relacji i zaufania wobec proponowanego zakresu wsparcia finansowego – dodaje prezes Anisimowicz.

Pomoże doradca

Rola nadzorcy lub zarządcy w procesie restrukturyzacji jest nie do przecenienia. Zgodnie z art. 26 ust. 1 Prawa restrukturyzacyjnego nadzorca lub zarządcy informują o możliwych formach finansowania oraz współpracują w celu jego uzyskania. Doradca restrukturyzacyjny pełni też ważną rolę edukacyjną w stosunku do podmiotów finansowych, dostarczając informacji na temat specyfiki postępowań i ryzyk z tym związanych.
Ponadto poprzez wypracowane zaufanie funduszy inwestycyjnych, wynikające z efektów prowadzonych postępowań restrukturyzacyjnych, doradca zapewniający kompleksową obsługę restrukturyzacji, zarówno zwiększa szanse uzyskania korzystnego w sytuacji, w jakiej znajduje się przedsiębiorstwo finansowania, jak też daje gwarancję właściwej kontroli procesu restrukturyzacyjnego, a także przygotowywania niezbędnej sprawozdawczości.

– Szukanie na własną rękę inwestora przez podmiot, który nie ma w tym zakresie żadnego doświadczenia, to duże ryzyko. Nie ma żadnej gwarancji powodzenia, a długotrwały proces może doprowadzić przedsiębiorstwo do większej skali kryzysu finansowego, kończącego się upadłością – wskazuje Małgorzata Anisimowicz.

Artykuł ukazał się w dzienniku Rzeczpospolita:dnia 19 grudnia 2019:» Kluczowe jest dofinansowanie