Inne formy restrukturyzacji

Postępowanie w przedmiocie zatwierdzenia układu

Postępowanie przewidziane jest dla dłużników, którzy są w stanie samodzielnie, przy wsparciu doradcy restrukturyzacyjnego i bez udziału sądu zebrać głosy wymaganej większości swoich Wierzycieli, popierających warunki układu:

• Postępowanie umożliwia zawarcie układu w wyniku zawarcia ugody z wierzycielami.
• Przedsiębiorca samodzielnie wybiera Doradcę Restrukturyzacyjnego, z którym wspólnie przeprowadzi postępowanie.
• Postępowanie toczy się w znakomitej większości bez udziału sądu.
• Ochrona Przedsiębiorcy przed egzekucją Komorniczą.
• Przedsiębiorcy pozostawiony jest zarząd własny nad przedsiębiorstwem.
• Czas trwania od 3 do 6 miesięcy.

Istnieje możliwość objęcia postępowaniem jedynie części istniejących wierzytelności, mających znaczący wpływ na dalsze funkcjonowanie przedsiębiorstwa np. zobowiązania publiczno-prawne takie jak zobowiązania wobec ZUS lub zobowiązań podatkowych

Przyspieszone postępowanie układowe

Ta procedura restrukturyzacyjna relatywnie szybka, otwierana na wniosek dłużnika i prowadzona przed Sądem restrukturyzacyjnym umożliwiająca zawarcie układu po sporządzeniu i zatwierdzeniu spisu wierzytelności w uproszczonym trybie.

Ten rodzaj postępowania może być prowadzony tylko wobec przedsiębiorców, u których suma wierzytelności spornych uprawnionych do głosowania nad układem nie przekracza 15% sumy wierzytelności uprawnionych do głosowania nad układem.

Jest jednym z dwóch rodzajów postępowań (obok postępowania o zatwierdzenie układu), które umożliwia objęcie postępowaniem i restrukturyzację jedynie części istniejących wierzytelności, mających znaczący wpływ na dalsze funkcjonowanie przedsiębiorstwa np. zobowiązań publiczno-prawnych (także wobec ZUS czy Urzędu Skarbowego), instytucji finansujących (banków, leasingodawców), wynajmujących, określonej innej jednorodnej grupy wierzycieli (z tytułu usług transportowych, dostaw towarów, usług, paliw).

Od dnia otwarcia postepowania wstrzymaniu ulegają płatności wszystkich wierzytelności objętych układem, które powstały przed dniem otwarcia postępowania.

W toku postępowania przedsiębiorstwo obejmowane jest ochroną przed egzekucją. Zawieszane są z mocy prawa postępowania egzekucyjne wszczęte przed otwarciem postępowania, a wszczynanie nowych po jego otwarciu jest niedopuszczalne. Ponadto Sędzia-komisarz na wniosek dłużnika lub nadzorcy sądowego może uchylić zajęcie dokonane przed dniem otwarcia postępowania

Postępowanie zapewnia ochronę przed wypowiedzeniem kluczowych dla przedsiębiorstwa umów najmu, dzierżawy oraz innych umów o podstawowym znaczeniu dla prowadzenia przedsiębiorstwa

Przedsiębiorcy co do zasady pozostawiony jest zarząd własny nad przedsiębiorstwem..

Czas trwania około 12 miesięcy

Postępowanie układowe

Postępowanie układowe wszczynane jest na wniosek dłużnika i prowadzone przed Sądem restrukturyzacyjnym, jednakże w odróżnieniu od przyspieszonego postępowania układowego i postępowania o zatwierdzenie układu może być prowadzone wobec przedsiębiorców, których wierzytelności sporne przekraczają próg 15% i wobec tego konieczne jest sądowe rozstrzygnięcie sporów i uznanie wierzytelności lub ich nie uznanie.

Od dnia otwarcia postepowania wstrzymaniu ulegają płatności wszystkich wierzytelności, które powstały przed dniem otwarcia postępowania.

Objęciu postępowaniem podlegają wszystkie wierzytelności powstałe przed dniem otwarcia postępowania układowego, w ramach tej procedury nie ma możliwości częściowej restrukturyzacji zobowiązań.

W toku postępowania przedsiębiorstwo obejmowane jest ochroną przed egzekucją. Zawieszane są z mocy prawa postępowania egzekucyjne wszczęte przed otwarciem postępowania, a wszczynanie nowych po jego otwarciu jest niedopuszczalne. Ponadto Sędzia-komisarz na wniosek dłużnika lub nadzorcy sądowego może uchylić zajęcie dokonane przed dniem otwarcia postępowania

Postępowanie zapewnia ochronę przed wypowiedzeniem kluczowych dla przedsiębiorstwa umów najmu, dzierżawy oraz innych umów o podstawowym znaczeniu dla prowadzenia przedsiębiorstwa

Przedsiębiorcy, pozostawiony jest zarząd własny nad przedsiębiorstwem, jednakże w określonych ustawą okolicznościach związanych z popełnieniem istotnych naruszeń może być uchylony.

Po otwarciu postępowania nadzorca sądowy wstępuje z mocy prawa do postępowań sądowych, administracyjnych, sądowoadministracyjnych oraz przed sądami polubownymi, dotyczących masy układowej, w których ma prawa strony.

Częściowe postępowanie układowe – Układ częściowy

W ramach postępowania o zatwierdzenie układu i przyspieszonego postępowania układowego można zawrzeć częściowe postępowanie układowe:

• Objęcie postępowaniem jedynie części istniejących wierzytelności, mających znaczący wpływ na dalsze funkcjonowanie przedsiębiorstwa np. zobowiązania publiczno-prawne takie jak zobowiązania wobec ZUS lub zobowiązań podatkowych
• Przedsiębiorca samodzielnie wybiera Doradcę Restrukturyzacyjnego w zależności od rodzaju postępowania.
• Niezakłócone prowadzenie działalności przy „zamrożeniu” obowiązku spłat kluczowych zobowiązań do czasu zawarcia układu.
• Stwarza możliwość restrukturyzacji zobowiązań zabezpieczonych bez konieczności uzyskania zgody wierzyciela
• Warunkiem „przymusowego” objęcia wierzycieli postępowaniem jest złożenie propozycji zakładających spłatę wierzytelności w wysokości nie niższej niż możliwa do uzyskania w przypadku jej dochodzenia z przedmiotu zabezpieczenia.
• Umożliwia pozabankową restrukturyzację i konsolidację zadłużenia oraz niemal całkowite ograniczenie ryzyka zmian oprocentowania, co jest kluczowe w obliczu bezprecedensowego wzrostu stóp procentowych
• Ograniczony czas prowadzenia postępowania

Postępowanie sanacyjne

Postępowanie sanacyjne wszczynane jest na wniosek dłużnika i prowadzone przed Sądem restrukturyzacyjnym natomiast dedykowane jest przedsiębiorstwom, które potrzebują pełnej i głębokiej restrukturyzacji działalności w zakresie operacyjnym, finansowym i prawnym.

Od dnia otwarcia postępowania wstrzymaniu ulegają płatności wszystkich wierzytelności, które powstały przed dniem otwarcia postępowania.

Objęciu postępowaniem podlegają wszystkie wierzytelności powstałe przed dniem otwarcia postępowania układowego, w ramach tej procedury nie ma możliwości częściowej restrukturyzacji zobowiązań.

Sąd może postanowić o pozostawieniu zarządu własnego przedsiębiorcy, jednakże w przypadku nie udzielenia takiego zezwolenia po otwarciu postępowania sanacyjnego dłużnik, zobowiązany jest wskazać i wydać zarządcy cały swój majątek oraz wydaje dokumenty dotyczące jego działalności, majątku oraz rozliczeń, w szczególności księgi rachunkowe, inne ewidencje prowadzone dla celów podatkowych i korespondencję.

W toku postępowania Zarządca może odstąpić od umowy wzajemnej, która nie została wykonana w całości lub części przed dniem otwarcia postępowania sanacyjnego, za zgodą sędziego-komisarza. Jest to fundamentalne uprawnienie zarządcy, stanowiące miarę efektywności postępowania sanacyjnego jako narzędzia restrukturyzacyjnego.

Rozwiązania ustawowe pozwalają na silną restrukturyzację zatrudnienia, bowiem otwarcie postępowania sanacyjnego wpływa na stosunki pracy i wywołuje w zakresie praw i obowiązków pracowników i pracodawcy takie same skutki, jak ogłoszenie upadłości, przy czym uprawnienia syndyka wykonuje zarządca -zachodzą m.in. następujące skutki określone w kodeksie pracy:

– skrócenie okresu wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony lub umowy o pracę zawartej na czas określony – por. art. 36¹ § 1 k.p.;

– wyłączenie przepisów chroniących niektórych pracowników przed wypowiedzeniem stosunku pracy – por. art. 41¹ § 1 k.p., który dotyczy sytuacji określonych w art. 38, 39 i 41 k.p.

Postępowanie sanacyjne jest postępowaniem, które w najpełniejszy sposób chroni dłużnika. Ma to istotne uzasadnienie celowościowe, bowiem w niektórych przypadkach rzeczywista restrukturyzacja przedsiębiorstwa wymaga całkowitego wstrzymania działań przymusowych skierowanych przeciwko dłużnikowi. Wszystkie postępowania egzekucyjne skierowane do majątku dłużnika wchodzącego w skład masy sanacyjnej wszczęte przed dniem otwarcia postępowania sanacyjnego ulegają zawieszeniu z mocy prawa, przy czym Sędzia-komisarz może uchylić zajęcia dokonane w tych postępowaniach, jak również zajęcia dokonane w postępowaniach zabezpieczających, jeżeli jest to konieczne dla dalszego prowadzenia przedsiębiorstwa. Zawieszenie postępowań egzekucyjnych dotyczy zarówno postępowań dotyczących wierzytelności objętych z mocy prawa układem, jak i postępowań, które dotyczą wierzytelności nieobjętych z mocy prawa układem, w tym również wierzytelności, które są zabezpieczone na mieniu dłużnika hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską. Ponadto po otwarciu postępowania skierowanie egzekucji do majątku dłużnika wchodzącego w skład masy sanacyjnej jest niedopuszczalne

Postępowania sądowe, administracyjne, sądowoadministracyjne i przed sądami polubownymi dotyczące masy sanacyjnej mogą być wszczęte i prowadzone wyłącznie przez zarządcę albo przeciwko niemu.

Porównanie postępowań

	Postępowanie o zatwierdzenie układu	Przyspieszone postępowanie układowe	Postępowanie układowe	Postępowanie sanacyjne
Czas otwarcia postępowania	Nawet 1 dzień – po podpisaniu umowy z doradcą restrukturyzacyjnym, skutki otwarcia z dniem układowym, który określa dłużnik w porozumieniu z doradcą restrukturyzacyjnym	Na wniosek dłużnika złożony do Sądu restrukturyzacyjnego – zgodnie z ustawą powinien zostać rozpoznany w terminie 1 tygodnia od złożenia	Na wniosek dłużnika złożony do Sądu restrukturyzacyjnego – zgodnie z ustawą w terminie dwóch tygodni od dnia złożenia wniosku, chyba że istnieje konieczność wyznaczenia rozprawy – w terminie sześciu tygodni.	Na wniosek dłużnika złożony do Sądu restrukturyzacyjnego– zgodnie z ustawą w terminie dwóch tygodni od dnia złożenia wniosku, chyba że istnieje konieczność wyznaczenia rozprawy – w terminie sześciu tygodni.
Udział Sądu	Minimalny – na etapie złożenia wniosku o zatwierdzenie układu	W pełni prowadzone przed Sądem	W pełni prowadzone przed Sądem	W pełni prowadzone przed Sądem
Zarząd nad przedsiębiorstwem	Pełny po stronie przedsiębiorstwa, w przypadku dokonana obwieszczenia o dniu układowym ograniczony do zakresu zarządu zwykłego	Zarząd przedsiębiorstwa w zakresie zarządu zwykłego – w przypadkach określonych w ustawie możliwość uchylenia	Zarząd przedsiębiorstwa w zakresie zarządu zwykłego – w przypadkach określonych w ustawie możliwość uchylenia	Pełen zarząd nad przedsiębiorstwem sprawuje Zarządca, Sąd może zezwolić dłużnikowi na wykonywanie zarządu nad całością lub częścią przedsiębiorstwa w zakresie nieprzekraczającym zakresu zwykłego zarządu
Ochrona przedegzekucyjna	Od obwieszczenia o ustaleniu dnia układowego na okres minimalnie 4 m-cy	Od dnia otwarcia postępowania	Od dnia otwarcia postępowania	Od dnia otwarcia postępowania
Wierzytelnosci objęte układem	Wszystkie lub tylko niektóre (układ częściowy) powstałe przed dniem układowym	Wszystkie lub tylko niektóre (układ częściowy) powstałe przed dniem otwarcia postępowania	Wszystkie powstałe przed dniem otwarcia postępowania	Wszystkie powstałe przed dniem otwarcia postępowania
Wierzytelności sporne	Nie może przekraczać   15% sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem	Nie może przekraczać   15% sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem	Może przekraczać   15% sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem	Może przekraczać   15% sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem
Koszty postępowania	Niskie – od 15-20 tys. zł za cały okres postępowania	Średnie – zależne od liczby wierzycieli, sumy wierzytelności, skomplikowania i czasu trwania postępowania	Średnie – zależne od liczby wierzycieli, sumy wierzytelności, skomplikowania i czasu trwania postępowania	Wysoki – zależne od liczby wierzycieli, sumy wierzytelności, Średniomiesięcznych obrotów, skomplikowania, efektów i czasu trwania postępowania