Nie pozostawia żadnych wątpliwości, że osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą lub spółki kapitałowe lub osobowe noszące się z zamiarem złożenia wniosku upadłościowego są w trudnej sytuacji finansowej. Bowiem upadłość została stworzona właśnie dla takich przedsiębiorców. Takie podmioty, bardzo często mają poza problemami finansowymi, kłopoty z firmami windykacyjnymi czy też komornikami, którzy w ramach podejmowanych czynności egzekucyjnych starają się wyegzekwować należności dla wierzycieli niewypłacalnych przedsiębiorców.
Zgodnie z Kodeksem postępowania cywilnego (wyróżniamy następujące sposoby egzekucji świadczeń pieniężnych:
- egzekucja z ruchomości (majątek ruchomy);
- egzekucja z wynagrodzenia za pracę;
- egzekucja z rachunków bankowych;
- egzekucja z innych wierzytelności;
- egzekucja z innych praw majątkowych;
- egzekucja z nieruchomości;
- egzekucja ze statków morskich.
Komornik będzie starał się wyegzekwować świadczenie – korzystając z wyżej wskazanych sposobów egzekucji. Czy jednak tak musi być? Czy złożenie wniosku upadłościowego oznacza koniec problemów z egzekucją?
Samo złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości nie wstrzymuje egzekucji. Złożenie wniosku upadłościowego otwiera postępowanie w przedmiocie ogłoszenia upadłości, które może zakończyć się oddaleniem lub umorzeniem wniosku o ogłoszenie upadłości lub wydaniem postanowienia o otwarciu postępowania upadłościowego.
To właśnie od tego momentu tj. od dnia wydania przez Sąd postanowienia o otwarciu postępowania upadłościowego postępowania egzekucyjne zostają zawieszone z mocy prawa (komornik nie może skutecznie dokonać czynności egzekucyjnej w tym np. nie może przeprowadzić licytacji, komornik nie może również przekazać wierzycielom już wyegzekwowanych kwot). Jest to bardzo istotny element zabezpieczenia majątku niewypłacalnego przedsiębiorcy, który od tego momentu korzysta ze swoistego zabezpieczenia przed egzekucją singluarną czyli egzekucją nie na rzecz ogółu wierzycieli a na rzecz jednego lub kilku wierzycieli, którzy złożyli wniosek egzekucyjny do komornika.
Postanowienie o otwarciu postępowania upadłościowego jest zaskarżalne więc gdyby ustawodawca pominął element zawieszenia postępowań egzekucyjnych to do dnia jego uprawomocnienia majątek mógłby zostać zlikwidowany w toczących się postępowaniach egzekucyjnych ze szkodą dla ogółu wierzycieli.
Po uprawomocnieniu się postanowienia o ogłoszeniu upadłości postępowania egzekucyjne zostają umorzone, a sumy niewydane przez komorników wierzycielom w zawieszonych postępowaniach egzekucyjnych są przekazywane syndykowi.
Należy też zaznaczyć, iż od dnia otwarcia postępowania upadłościowego komornicy nie będą mogli wszczynać nowych postępowań egzekucyjnych nawet jeżeli wniosek o ich wszczęcie był złożony przed otwarciem postępowania upadłościowego.
Czy to oznacza, że od dnia złożenia wniosku o otwarcie postępowania upadłościowego przedsiębiorcy do otwarcia postępowania upadłościowego majątek dłużnika zawsze jest narażony na zajęcie przez komornika?
Otóż nie. Prawo upadłościowe przewidziało środki ochrony dla przedsiębiorców, którzy chcą uchronić majątek przed egzekucją czy też sprzedażą. W celu zabezpieczenia majątku, przedsiębiorcy składający wniosek upadłościowy mogą złożyć również wniosek o zabezpieczenie majątku poprzez zawieszenie toczących się egzekucji oraz zakaz wszczynania nowych postępowań egzekucyjnych z majątku niewypłacalnego przedsiębiorcy. Wniosek taki powinien zostać złożony wraz z wnioskiem o otwarcie postepowania upadłościowego i niezwłocznie rozpoznany przez Sąd.
